Fraszki 2019/2020
Spotkanie z autorem fraszek.
Zrób mapę myśli dotyczącą biografii Jana Kochanowskiego. W centrum naszkicuj portret poety z Czarnolasu. Zadbaj, by na mapie znalazły się gałęzie: rodzina, edukacja, kariera, podróże, twórczość, ciekawostki (co najmniej 4). Każdą gałąź oznacz innym kolorem. Użyj różnej wielkości liter do wyodrębnienia informacji ważnych i mniej istotnych. Dorysuj ikony, które pomogą Ci w szybkim przypomnieniu sobie faktów/informacji. Użyj wyobraźni, bo jest ona (zdaniem Alberta Einsteina) ważniejsza od wiedzy!
Możesz skorzystać z tych źródeł:
same ciekawostki na rzucijedz.pl
Orientacja w biografii autora (oraz epoce, w której tworzył), jest zazwyczaj niezbędna, by dobrze zrozumieć utwór.
Poczytaj o renesansie/odrodzeniu:
Architektura i sztuka– poczuj klimat epoki.
Posłuchaj muzyki, której mógł słuchać Jan Kochanowski 🙂
Istnieje wyrażenie: człowiek renesansu. Sprawdź, co to znaczy w słowniku.
Czy wiesz, jak sprawdzić, czy masz zadatki na współczesnego człowieka renesansu? Zajrzyj do tego artykułu.
W tym roku proponuję następujący zestaw fraszek:
Proponuję też algorytm przydatny do analizy fraszek 😉
Wspólnie dokonamy analizy i interpretacji fraszki “Na zdrowie”. Następnie będziecie doskonalić umiejętność analizy i interpretacji utworu poetyckiego samodzielnie.
Rzetelne wykonanie zadania gwarantuje rozwój kompetencji czytania ze zrozumieniem i posługiwania się terminami z teorii literatury. Z tymi umiejętnościami bez stresu poradzisz sobie z zadaniami egzaminacyjnymi z liryki.
Algorytm* analizy i interpretacji fraszek:
Spośród zaproponowanych fraszek wybierz 4 i dokonaj ich analizy oraz interpretacji. Możesz pracować indywidualnie, w parze lub w grupie (maksymalnie 4-osobowej). Przy jednym stanowisku nie może być więcej niż 4 osoby.
- Zapisz w OK zeszycie tytuł fraszki.
- Przeczytaj uważnie fraszkę.
- Przeczytaj objaśnienia/przypisy.
- Przeczytaj polecenia od 6-10.
- Przeczytaj raz jeszcze tekst fraszki, poszukując odpowiedzi na pytania.
- Napisz jednym zdaniem, o czym jest fraszka.
- Dorysuj symbol/minirysunek, z którym kojarzy Ci się ta konkretna fraszka.
- Wskaż podmiot liryczny (kto wypowiada się w utworze).
- Wskaż adresata. Jak sądzisz, do jakiego typu ludzi kierował swoje słowa Jan Kochanowski w XVI wieku, a kto dziś powinien przeczytać ten tekst i wyciągnąć z niego wnioski? Uzasadnij swoją odpowiedź.
- Co według Ciebie jest najważniejszym przesłaniem tej fraszki? Co mogłoby by być aktualne także w XXI wieku?
- Zbadaj budowę fraszki:
- Z ilu strof/wersów się składa?
- Czy strofy/wersy są równej, czy różnej długości? (przypominam, że długość wersu to liczba sylab w jednej linijce);
- Czy w utworze są rymy? (utwór rymowany czy utwór biały);
- Jeśli są rymy, to określ ich układ (parzyste aabb; przeplatane/krzyżowe abab; okalające abba; nieregularne). Zbadaj rymy ze względu na akcent (męskie- ostatnia sylaba wersu akcentowana; żeńskie- akcent na przedostatnią sylabę wersu).
- Wyciągnij wniosek z punktów 12-15: Czy wiersz jest sylabiczny? (wiersz mający równą liczbę sylab, akcent stały pada na przedostatnią sylabę wersu);
- Zbadaj język fraszki:
- Znajdź i wypisz do zeszytu przykłady (jeśli są w utworze):
– zaskakującego Cię archaizmu,
-epitetu,
-metafory,
-porównania,
-apostrofy,
-onomatopei.
W razie trudności skorzystaj ze Słownika terminów literackich.
* skończony ciąg jasno zdefiniowanych czynności koniecznych do wykonania pewnego rodzaju zadań, sposób postępowania prowadzący do rozwiązania problemu
GRA CZŁOWIEK RENESANSU
| Karta do gry CZŁOWIEK RENESANSU | |||||||||
| O | Mapa myśli (0-6p.) | ||||||||
| O | Ciekawostki o epoce renesansu (0-5p.) | ||||||||
| O | Analiza i interpretacja fraszek (0-8p.) | ||||||||
| W | Każda dodatkowa fraszka +2p. | ||||||||
| W | Nauczenie się wybranej fraszki na pamięć +3p. | ||||||||
| W | Napisanie własnej fraszki +2p. | ||||||||
| O | Samodzielna notatka na temat cech gatunkowych fraszki (po czym rozpoznam fraszkę) (0-3p.) | ||||||||
| O | Samodzielne notatki na temat Trenów (0-3p. za każdy tren) (0-12p.) | ||||||||
| O | Charakterystyka Urszuli Kochanowskiej- notatka wizualna w dowolnej formie (0-3p.) | ||||||||
| W | Słowniczek postaci antycznych z Trenów (0-3.) | ||||||||
| W | Porównanie wybranego trenu Jana Kochanowskiego i z utworem Stanisława Różewicza “Anka” (0-5p.) | ||||||||
| O | Recytacja wybranego trenu (0-6p.) | ||||||||
| W | Opis obrazu Jana Matejki “Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki” zgodnie z kryteriami (0-10p.) | ||||||||
O- zadanie obowiązkowe; W- wyzwanie
Powyżej 47p. –odznaka CZŁOWIEK RENESANSU, zwolnienie ze sprawdzianu z oceną celującą
38-47p. – odznaka ZNAWCA FRASZEK I TRENÓW, zwolnienie ze sprawdzianu z oceną bardzo dobrą
28-37p. – bonus 5 minut z OK. zeszytem na sprawdzianie
22-27p. – bonus 4 minuty z OK. zeszytem na sprawdzianie
co najmniej 15p. – bonus 3 min z OK. zeszytem na sprawdzianie
Fraszki 2018/2019
Przygotowaliście mapę myśli na temat Jana Kochanowskiego. Znajomość najważniejszych faktów z biografii tego poety renesansu pomoże nam zrozumieć jego twórczość.
Zacznijmy od fraszek.
Poznamy, zinterpretujemy i skategoryzujemy wybrane fraszki Jana Kochanowskiego.
Na co będziemy zwracać uwagę?
1. Przełożymy treść fraszek na język współczesny, by je lepiej zrozumieć.
2. Rozszyfrujemy archaizmy.
3. Odkryjemy sens fraszek i podyskutujemy o ich aktualności.
4. Odkodujemy fraszkę “Raki”.
5. Zdefiniujemy gatunek.
6. Podzielimy fraszki na kategorie: fraszki autobiograficzne, autotematyczne (fraszki o fraszkach), filozoficzno-refleksyjne, obyczajowe i żartobliwe.
Pomoc myślograficzna od pana Mateusza Łyska zamieniona przeze mnie na puzzle 🙂
Sprawdź się
Zadanie autorstwa pani Zuzannykrótki
